Ngăn chặn hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt: Chú ý doanh nghiệp trong “danh sách đen”

Khi thương chiến Mỹ - Trung nổ ra, hàng hóa Trung Quốc xuất qua Mỹ đã bị đắt hơn, khiến các DN Trung Quốc tìm cách đẩy mạnh xuất khẩu qua các thị trường khác, trong đó có Việt Nam, khiến nhiều DN Việt, ngành hàng lao đao. Ngoài ra, các DN Trung Quốc cũng chọn Việt Nam là nơi trung chuyển để "sơ chế" hàng hóa trước khi xuất khẩu sang Mỹ nhằm lẩn tránh thuế.

Cục trưởng Cục Giám sát quản lý hải quan (Tổng cục Hải quan) Âu Anh Tuấn cho biết, thực tế cho thấy, có hiện tượng buông lỏng cấp C/O, chính quyền xác nhận khống nguồn gốc sản phẩm cho việc cấp C/O, tạo điều kiện cho các DN gian lận xuất xứ hàng hóa. Vì vậy, để kịp thời ngăn chặn, cục đã "khoanh vùng" 15 nhóm hàng (dệt may, da giày và túi xách; máy vi tính; điện tử và linh kiện; sắt thép và các sản phẩm sắt thép; gỗ và các sản phẩm gỗ...) có nguy cơ gian lận, giả mạo xuất xứ do có sự gia tăng đột biến về kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc và xuất khẩu sang thị trường Mỹ. “Để tăng sức răn đe, cần nâng chế tài xử phạt, thậm chí là tội hình sự, chứ không chỉ phạt hành chính từ 3 - 30 triệu đồng như hiện nay” - ông Âu Anh Tuấn nhấn mạnh.

Nhiều chuyên gia cho rằng, đã đến lúc cần siết chặt việc cấp C/O để ngăn chặn nguy cơ lợi dụng xuất xứ hàng hóa từ Việt Nam để lẩn tránh thuế từ nước khác. Theo đó, không cấp giấy phép đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho những dự án sản xuất không đảm bảo thực hiện hơn 2/3 chuỗi quy trình sản xuất tại Việt Nam.

Trước khi cấp C/O, cơ quan chức năng cần lưu ý các DN nằm trong "danh sách đen", chỉ lập những cơ sở hoặc thuê mướn mặt bằng làm cơ sở, hay chỉ chọn Việt Nam làm các công đoạn gia công đơn giản như đóng gói bao bì, dán nhãn... Đặc biệt, cần siết chặt kiểm tra đối việc các DN FDI tận dụng quy định chuyển đổi mã số HS hàng hóa để xin cấp C/O.