Hi vọng cuối quý 3/2021 sẽ có vaccine COVID-19 "made in Vietnam" đầu tiên

Theo kế hoạch, từ ngày 26/3 tới đây sẽ tiêm mũi 2 giai đoạn 2 vaccine Nano Covax. Đầu tháng 5 có thể thử nghiệm giai đoạn 3 vaccine này, dự kiến cuối tháng 9 sẽ có kết quả.

Báo cáo tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 chiều 22/3, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) Nguyễn Ngô Quang cho hay các loại vaccine phòng COVID-19 đang được sử dụng trên toàn thế giới đều được cấp phép trong tình trạng khẩn cấp, ứng phó với dịch bệnh.

Do đó, Việt Nam tiến hành nghiên cứu, sản xuất vaccine trong tình trạng tương tự, quán triệt tinh thần "chống dịch như chống giặc". Ngay từ rất sớm, Bộ Y tế tạo mọi điều kiện thúc đẩy tiến độ song song với tiêu chí đảm bảo an toàn việc nghiên cứu, sản xuất vaccine trong nước, phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh.

Tiến trình sản xuất 3 loại vaccine "made in Vietnam"

Thời gian qua, đã có 4 đơn vị của Việt Nam tiến hành nghiên cứu, phát triển vaccine phòng COVID-19. Trong đó vaccine Nano Covax của Công ty Nanogen đã hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, đang triển khai giai đoạn 2. Vaccine Covivac của Viện Vaccine và Sinh phẩm Y tế (IVAC) đã đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1. Vaccine của Công ty Vaccine và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) chuẩn bị thử nghiệm giai đoạn 1 vào tháng 4/2021.

hi-vong-cuoi-quy-3-2021-se-co-vaccine-covid-19-made-in-vietnam-dau-tien

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp chiều 22/3. Ảnh: VGP

Cụ thể, đối với vaccine Nano Covax, sau khi kết thúc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, 100% người được tiêm đều an toàn, sinh kháng thể với nồng độ cao, có tác dụng bảo vệ tốt và được thử nghiệm hiêu quả trên các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 như chủng phát hiện ở Anh (B.117). 

Theo kế hoạch, từ ngày 26/3 tới đây sẽ tiêm mũi 2 trên 560 tình nguyện viên tham gia giai đoạn 2. Tới cuối tháng 4/2021, sẽ có đánh giá kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 của vaccine này. Các chuyên gia cho hay vaccine này đang có triển vọng rất lạc quan. 

"Cố gắng đầu tháng 5 có thể triển khai thử nghiệm giai đoạn 3 vaccine này" - ông Quang nói và bày tỏ hi vọng cuối tháng 9 sẽ có kết quả. “Hy vọng vào cuối quý 3/2021, Việt Nam sẽ có vaccine đầu tiên để phòng, chống dịch COVID-19 do các nhà khoa học Việt Nam nghiên cứu và sản xuất, phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh” - Phó Cục trưởng Nguyễn Ngô Quang báo cáo. 

Nếu hoàn thành ở cuối tháng 9, có nghĩa là quá trình sản xuất, thử nghiệm vaccine Nano Covax sẽ rút ngắn tiếp 3 tháng so với kế hoạch dự kiến trước đó. Trước đó, thời gian thử nghiệm giai đoạn 2 của vaccine Nano Covax cũng đã rút ngắn thời gian từ 6 tháng xuống 3 tháng.

hi-vong-cuoi-quy-3-2021-se-co-vaccine-covid-19-made-in-vietnam-dau-tien

-Đối với vaccine Covivac, mặc dù mới thử nghiệm giai đoạn 1 nhưng qua các nghiên cứu tiền lâm sàng, các chuyên gia đánh giá có chất lượng rất tốt. Đặc biệt, giá thành dự kiến của vaccine này rất rẻ (sơ bộ đánh giá bằng ½ giá vaccine hiện có trên thị trường). Rút kinh nghiệm từ vaccine NanoCovax, tiến trình thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, 2 của vaccine Covivac sẽ nhanh hơn.

Về vaccine của Vabiotech dựa trên công nghệ tái tổ hợp trên virus véc tơ theo hướng nghiên cứu khác (làm trên tế bào chứ không phải từ trứng gà có phôi) nên có bước chậm hơn.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết các kết quả trong phòng thí nghiệm đều rất lạc quan. Dự kiến sẽ triển khai thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 vào đầu tháng 4/2021. Ưu điểm của vaccine này là khi phát triển thành công thì có thể điều chỉnh rất nhanh khi có biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

hi-vong-cuoi-quy-3-2021-se-co-vaccine-covid-19-made-in-vietnam-dau-tien

Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) Nguyễn Ngô Quang. Ảnh: VGP

Các kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ở giai đoạn tiền lâm sàng, thử nghiệm lâm sàng của cả 3 vaccine này đều được đánh giá rất tốt, có triển vọng.

Có được kết quả bước đầu này, trước hết là do đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu vaccine của Việt Nam rất có kinh nghiệm. Trong quá trình nghiên cứu, các đơn vị của Việt Nam đều hợp tác chặt chẽ, trao đổi trực tiếp với các cơ quan nghiên cứu, sản xuất vaccine uy tín trên thế giới.

Đặc biệt, với tinh thần "chống dịch như chống giặc", hoạt động nghiên cứu, phát triển vaccine phòng COVID-19 của Việt Nam tuân thủ đầy đủ các quy trình, quy chuẩn, khẩn trương, rút ngắn thời gian nhưng không bỏ qua bất cứ giai đoạn nào, đảm bảo các điều kiện khoa học.

Bước tiến dài trong nghiên cứu, phát triển vaccine

Các chuyên gia, nhà khoa học cho biết tình hình hiện đã khác so với đánh giá hồi năm 2020. Các nước đã bắt đầu tiêm vaccine, có loại được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cấp phép, có loại từng nước cấp phép, có lại thực chất là thử nghiệm giai đoạn 3 trên diện rộng. 

Vì thế, các nhà khoa học cho biết WHO đang thảo luận và dự kiến tới đây sẽ có hướng dẫn chính thức về thử nghiệm vaccine trên nguyên tắc so sánh với các vaccine đã được cấp phép để sử dụng chính thức. Việc này sẽ tạo thuận lợi hơn cho quá trình thử nghiệm vaccine giai đoạn 3 của Việt Nam.

Đại diện Bộ Y tế cho hay, khi chúng ta bắt đầu tiêm vaccine Astrazeneca thì tại một số nước trên thế giới nghi ngại phản ứng phụ nên đã tạm dừng hoặc làm chậm quá trình tiêm vaccine này. 

Tại Việt Nam ngay từ đầu đã triển khai thận trọng, bảo đảm an toàn, kết hợp theo dõi thông tin tiêm chủng trên hồ sơ sức khỏe điện tử cá nhân, đồng thời là bước chuẩn bị cấp "giấy thông hành vaccine" (hộ chiếu vaccine). Vì vậy, việc nghiên cứu, so sánh vaccine của Việt Nam và vaccine AstraZeneca càng thuận lợi hơn.

Các cơ quan, chuyên gia, nhà khoa học khẳng định chúng ta đã có một bước tiến dài trong nghiên cứu, phát triển vaccine. Nếu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 được tổ chức tốt để thực hiện so sánh với các vaccine đã được cấp phép sử dụng tại Việt Nam, thì hoàn toàn có lòng tin thời gian tới chúng ta sẽ có vaccine của Việt Nam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghi nhận nỗ lực của Bộ Y tế, Bộ KH&CN, đặc biệt là các đơn vị nghiên cứu, phát triển vaccine thời gian qua đã rất nỗ lực, đúng với tinh thần "chống dịch như chống giặc" nhưng cần tiếp tục khẩn trương hơn nữa.

Sau cuộc họp tại Học viện Quân y vào cuối tháng 12/2020, về tiến độ nghiên cứu, phát triển vaccine, các đơn vị đã rút ngắn thời gian thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 của vaccine Nano Covax từ 6 tháng xuống 3 tháng. Phương án dự kiến giai đoạn 3 sẽ tiếp tục rút ngắn thời gian để cuối quý 3, đầu quý 4/2021 sẽ có vaccine của Việt Nam.

Phó Thủ tướng nhắc lại nhận định của các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng virus SARS-CoV-2 có thể có những biến đổi, tiếp tục tồn tại một số năm nữa. Cho đến giờ phút này nhiều khả năng các vaccine phòng COVID-19 đều phải tiêm nhắc lại chứ không phải 1 đợt, hay 1 năm là xong.

Dân số Việt Nam là 100 triệu người, vì vậy, chúng ta phải bằng các giải pháp để có vaccine của Việt Nam, không chỉ phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19, mà còn chuẩn bị để ứng phó đối với những dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai. Việc phát triển thành công vaccine trong nước cũng khẳng định năng lực, uy tín, niềm tự hào của đội ngũ khoa học y tế Việt Nam.

 

Theo GiaDinh