Con gái 3 ngày tuổi suýt mù vì lây bệnh lậu mà bố mẹ không hề biết

Chào đời khoẻ mạnh nhưng ngày thứ 3 sau sinh bé Y xuất hiện đỏ mắt, xuất tiết, chảy nhiều dịch mủ màu vàng. Bác sĩ nói em bị lậu mắt.

Bệnh nhân là bé V.T.Y, 3 ngày tuổi, quê Thái Bình. Bệnh nhân là con đầu, chào đời bằng phương pháp sinh thường, khoẻ mạnh.

Ngày thứ 3 sau sinh, bé xuất hiện đỏ mắt, xuất tiết, chảy nhiều dịch mủ màu vàng. Một số vùng trên bờ mi dịch khô đi, đóng vảy tiết.

Thấy lạ, gia đình đưa bé đi khám bệnh tại địa phương, chẩn đoán theo dõi lậu mắt (viêm kết mạc do lậu cầu). Quá lo lắng, gia đình tiếp tục đưa con lên Bệnh viện Da liễu Trung ương (Hà Nội) khám và điều trị. Tại đây, bé gái 3 ngày tuổi được chẩn đoán là lậu mắt trẻ sơ sinh với các triệu chứng điển hình. Xét nghiệm tìm thấy hình ảnh song cầu gram âm nằm trong bạch cầu đa nhân trung tính.

Bệnh nhân được sử dụng đúng phác đồ điều trị lậu ở trẻ em kèm theo rửa vệ sinh, tra thuốc mắt thường xuyên. Sau 5 ngày bệnh nhân ra viện.

Khai thác tiền sử được biết, bệnh nhân có bố bị lậu, đã điều trị khỏi. Suốt thai kỳ, mẹ bé đi khám thường xuyên nhưng không phát hiện bệnh lý đặc biệt. Tại Bệnh viện, mẹ bệnh nhân được khám và làm xét nghiệm, kiểm tra nhuộm soi vi khuẩn dịch âm đạo thấy hình ảnh lậu cầu và đã được điều trị theo phác đồ lậu ở người lớn.

BS Hà Tuấn Minh thăm khám cho một bệnh nhi tại Bệnh viện Da liễu Trung ương. Ảnh: Hương Nguyên

BS Hà Tuấn Minh, Phó Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho hay bệnh lậu mắt ở trẻ sơ sinh có dấu hiệu rất điển hình, thường xuất hiện rầm rộ trong 1-2 ngày sau sinh.

Trẻ đến bệnh viện khám và điều trị trong 7 ngày đầu. Bệnh chỉ lây với trường hợp trẻ được sinh bằng đường tự nhiên. Theo thống kê, mỗi năm có khoảng 5-10 ca trẻ bị mắc bệnh này.

Tuy nhiên, điều đáng nói, không ít bà mẹ rất ngạc nhiên vì "nguồn lây" chính từ bản thân mình do quá trình mang thai không có biểu hiện triệu chứng, không được sàng lọc. Bệnh được xác định là lây qua đường tình dục, cũng có thể lây qua đường tiếp xúc trực tiếp vi khuẩn trong dịch mủ.

Bị lậu mắt, trong 1-2 ngày đầu sau sinh, trẻ sưng nề một hoặc hai bên mắt xuất tiết, chảy mủ nhiều. Tại bệnh viện, trẻ sẽ được làm sạch mủ, rửa mắt thường xuyên, dùng kháng sinh, chỉ khoảng 4-5 ngày điều trị là khỏi. "Tuy nhiên, nếu không được chữa kịp thời, trẻ có nguy cơ bị viêm, loét giác mạc gây mù vĩnh viễn" – BS Minh cho hay.

Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, hàng năm, tỷ lệ bệnh nhi mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) chiếm từ 0,3-0,5% tổng số bệnh nhân mắc STIs. Trong 9 tháng đầu năm 2020, Bệnh viện tiếp nhận và điều trị cho khoảng 250 trẻ mắc STIs.

"Với trẻ em, các bệnh STIs thường gặp như sùi mào gà, u mềm lây hay nhiễm Herpes,.." – BS Minh nói. Đơn cử, trong 9 tháng đầu năm 2020, Bệnh viện khám cho khoảng hơn 200 trẻ bị sùi mào gà, 24 trẻ bị nhiễm virus Herpes, 20 trẻ viêm da dạng herpes…

Giải thích nguyên nhân tình trạng mẹ không hề biết vì sao con bị lậu mắt, theo BS Minh, do biểu hiện bệnh lậu ở nam giới và nữ giới khác nhau. Nếu nam giới có biểu hiện cơ năng rầm rộ, rõ ràng (như khó chịu, đái buốt, ra mủ niệu đạo, thường kèm theo phù nề, đỏ miệng sáo…) thì phụ nữ biểu hiện không rõ.

Đa phần phụ nữ nhiễm lậu cầu không có triệu chứng rầm rộ như ở nam giới, họ có thể ra ít dịch như viêm nhiễm thông thường khác, do đó nhiều chị em sẽ bỏ qua, không hề biết. Chính vì vậy, với những người đàn ông bị lậu thì cần đưa vợ hoặc bạn gái đến khám để được điều trị kịp thời, tránh các biến chứng xảy ra.

"Về nguyên tắc, khi con phát hiện bệnh thì mẹ cũng sẽ phải chữa" – BS Minh khẳng định.

Đề phòng lậu mắt ở trẻ sơ sinh bằng cách nhỏ vài giọt dung dịch nitrat bạc 1% vào mắt trẻ ngay sau khi đẻ. Việc phòng tốt nhất là phát hiện bệnh lậu ở tất cả phụ nữ có thai một cách có hệ thống để tiến hành điều trị kịp thời.

Hàng năm trên toàn cầu có khoảng 62 triệu trường hợp mới mắc bệnh lậu, khu vực Đông và Đông Nam Á có 29 triệu trường hợp.

Tại Việt Nam, theo báo cáo hàng năm có hơn 3.000 trường hợp, tuy nhiên theo ước tính thì có khoảng vài chục ngàn trường hợp mỗi năm. Bệnh lậu tăng lên do nhiều yếu tố, trong đó có tự do tình dục và tăng hoạt động tình dục do có các biện pháp tránh thai. Bệnh lậu chủ yếu lây qua quan hệ tình dục. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở lứa tuổi 15-35.

Theo GiaDinh