Cần xử lý nghiêm vụ Sabeco chưa nộp ngân sách gần 2.500 tỉ đồng

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng những vi phạm của Sabeco mà Kiểm toán Nhà nước chỉ ra là nghiêm trọng, bởi vì theo nguyên tắc, bất kỳ DNNN nào khi tiến hành cổ phần hóa đều phải phân chia tất cả lợi nhuận, xem xét các khoản phải thu để thanh toán, quyết toán.

Cần phải xử lý nghiêm vụ Sabeco chưa nộp ngân sách gần 2.500 tỉ :: Một thế giới - Thông tin trong tầm tay

Kiểm toán Nhà nước (KTNN) mới đây đã có văn bản gửi Bộ Công Thương về kết luận báo cáo kiểm toán báo cáo tình hình tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2016 tại Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco). Trong đó, cơ quan này đặc biệt nhấn mạnh về vấn đề chia cổ tức để nộp ngân sách nhà nước (NSNN) trước khi thoái vốn tại Sabeco.

Theo kết quả kiểm toán, lợi nhuận sau phân phối tại thời điểm 31.12.2016 của Sabeco là hơn 2.800 tỉ đồng. Sabeco đã phân phối tiếp gần 76 tỉ đồng lợi nhuận của năm 2016 vào quý 1/2017.

Như vậy, lợi nhuận còn lại của các năm từ 2016 trở về trước là hơn 2.700 tỉ đồng. Căn cứ vào tỷ lệ sở hữu vốn nhà nước tại Sabeco vào thời điểm 31.12.2016 là 89,59%, KTNN đã kiến nghị nộp NSNN lợi nhuận còn lại từ năm 2016 trở về trước là gần 2.500 tỉ đồng.

Với khoản lợi nhuận còn lại chưa phân phối của năm 2016, Bộ phận đại diện vốn nhà nước tại Sabeco chưa có đề xuất và Bộ Công Thương chưa có chủ trương phân phối tiếp để chia cổ tức sau khi Bộ Công Thương quyết định chi trả cổ tức năm 2016 bằng 30% vốn điều lệ. Bộ Công Thương cũng không đề xuất phương án phân phối tiếp lợi nhuận còn lại của năm 2016, vì làm ảnh hưởng đến nguồn thu NSNN.

Ngoài ra, KTNN còn chỉ rõ vi phạm trong chi thưởng cho ban lãnh đạo Sabeco năm 2016 khi chi vượt mức Bộ Công Thương cho phép gần 13 tỉ đồng. Cụ thể, năm 2015, Sabeco không tách riêng quỹ khen thưởng giữa người lao động và người quản lý.

Theo đó, việc chi tiền thưởng cho người quản lý của Sabeco bao gồm chủ tịch và thành viên HĐQT, tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, trưởng ban kiểm soát và kế toán trưởng là hơn 15 tỉ đồng, tương đương 20,3 tháng lương bình quân của quản lý.

Mức thưởng trên trái với quy định tại Nghị định 71/2013 của Chính phủ là 1,5 tháng lương thực hiện. Thậm chí mức chi thưởng này cũng cao hơn so với mức khen thưởng 3 tháng lương cho người quản lý năm 2016 mà Bộ Công Thương đã chấp thuận. Theo KTNN, Sabeco đã chi thưởng vượt mức tới gần 13 tỉ đồng.

Trao đổi với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng những vi phạm của Sabeco mà KTNN chỉ ra là nghiêm trọng, bởi vì theo nguyên tắc, bất kỳ DNNN nào khi tiến hành cổ phần hóa đều phải phân chia tất cả lợi nhuận, xem xét các khoản phải thu để thanh toán, quyết toán.

"Tại sao Sabeco không phân phối phần lợi nhuận 2.700 tỉ đồng? Dư luận hoàn toàn có thể đặt dấu hỏi về ý đồ tham ô số tiền này và ngân sách nhà nước sẽ thiệt hại. Theo đó, Bộ Công Thương cần phải xử lý nghiêm vi phạm", ông Thịnh nói.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, khoản lợi nhuận hơn 2.400 tỉ đồng vẫn nằm trong quỹ của doanh nghiệp thì Sabeco phải nộp lại cho ngân sách Nhà nước khoản lợi nhuận này.

Bên cạnh đó, còn có một vấn đề khác là Sabeco đã bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, phải xem trong sổ sách mà Sabeco mang ra công khai bán ra trên thị trường là bao nhiêu, có khoản 2.700 tỉ đồng nói trên hay không.

Theo đó, trong trường hợp có khoản tiền này trong sổ sách công khai lúc bán vốn thì phải tính toán giảm trừ phần này trong số tiền đã bán cho các cổ đông mới.

Trường hợp số tiền trên bị để ngoài sổ sách, không niêm yết trên thị trường và bộ phận quản lý doanh nghiệp, như chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp không thông báo cho người mua cổ phiếu thì chính những người này phải chịu trách nhiệm và phải bị xử lý nghiêm.

Đối với vi phạm trong việc chi thưởng cho ban lãnh đạo của Sabeco, ông Thịnh cho rằng mức chi thưởng tương đương 20,3 tháng lương bình quân của quản lý là “không thể chấp nhận được”. Đây là lợi dụng chức vụ để tự thưởng cho mình. Bởi vì theo quy định, mức khen thưởng cho người quản lý tối đa là 3 tháng lương. Do đó, khoản chi vượt thưởng này cũng phải được truy thu.

Về việc này, Bộ Công Thương cho biết đã và đang chỉ đạo Sabeco thực hiện kết luận Kiểm toán Nhà nước, đồng thời phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ rà soát, làm rõ các nội dung báo cáo các cấp có thẩm quyền. Sau khi các cấp có thẩm quyền kết luận chính thức về vấn đề này, Bộ Công Thương sẽ công khai thông tin.

Trong khi đó, Sabeco cho biết ngoài những khoản đầu tư tài chính phát sinh thời kỳ công ty Nhà nước từ trước tháng 4.2008, doanh nghiệp này đã trích lập dự phòng theo quy định từ 2008 đến 2017. Một số vấn đề còn tồn tại chưa được xử lý dứt điểm đều đã được Sabeco công bố thông tin trước khi Bộ Công Thương bán phần vốn Nhà nước tại Sabeco.

Trong đó có nội dung liên quan đến khoản thuế tiêu thụ đặc biệt giai đoạn 2007-2015 đã tạm nộp mà khi có quyết định chính thức của cấp có thẩm quyền có thể gây ảnh hưởng đến số liệu tài chính của Sabeco.

Với những nội dung mà KTNN đã nêu ý kiến, Sabeco cho rằng đã tuân thủ theo Luật doanh nghiệp, các quy định pháp luật hiện hành. Cùng với đó, doanh nghiệp cũng xin ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn, phê duyệt trước khi thực hiện.

Sabeco cho biết tiếp tục kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét hướng dẫn thực hiện, trong đó bao gồm việc xử lý dứt điểm vấn đề thuế tiêu thụ đặc biệt nộp bổ sung của giai đoạn 2007 - 2015 có thể ảnh hưởng đến việc phân phối lợi nhuận đến 31.12.2016.

Thoái vốn tại Công ty cổ phần Đầu tư Sabeco Pearl

Một vấn đề khác được KTNN kiến nghị là việc thoái vốn tại Công ty cổ phần Đầu tư Sabeco Pearl, chủ đầu tư Dự án tại số 2 - 4 - 6 Hai Bà Trưng, quận 1, TP.HCM.

Theo KTNN, trên cơ sở kết quả thẩm định giá của Công ty TNHH Cushman&Wakefield, đơn vị đưa ra giá trị cao nhất đối với Sabeco Pearl, Sabeco xác định giá khởi điểm là 13.247 đồng/cổ phần, giá trúng đấu giá là 13.347 đồng/cồ phần. Tuy nhiên, KTNN nhận định việc Công ty Cushman&Wakefield xác định giá trị doanh nghiệp của Sabeco Pearl tại ngày 26.2.2016 còn nhiều sai sót, hạn chế. Vì vậy, giá trị của Sabeco Pearl đã bị giảm đáng kể.

Ngoài ra, Sabeco đã phải trích lập dự phòng tổn thất đầu tư tài chính đối với 10 khoản đầu tư dài hạn khác, có vốn góp dưới 20% vốn điều lệ, với số tiền là hơn 444 tỉ đồng. Trong đó, đối với khoản đầu tư hơn 136 tỉ đồng vào Ngân hàng Đông Á thì cổ đông không được chuyển nhượng cổ phiếu do Ngân hàng Đông Á bị kiểm soát đặc biệt.

KTNN đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo làm rõ, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân trong việc xác định giá trị doanh nghiệp tại Sabeco Pearl do Công ty Cushman &Wakefield đề xuất khi thực hiện thoái vốn; chỉ đạo làm rõ, xem xét trách nhiệm đối với việc chi thường cho người quản lý trong năm 2015 tại Sabeco không hợp lý và không đảm bảo đảm quản lý chung của Nhà nước;

KTNN cũng đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc đầu tư góp vốn, mua trái phiếu tại 10 doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ.

Lam Thanh

Theo Motthegioi